Hajja Salesjana May June 2017

1 3 Jinsab f’idejna. Kemm inpo©©u fil-prattika s-sitt strate©iji li ©ejjin. Is-sitt strate©iji li jrebb˙una 1. Ma ng˙aff©uhomx! Povri tfal dejjem bl-orarju! Filg˙odu skola, waranofsinhar l-g˙awm, iΩ-Ωfin, il-karaté. L-isport. Óudu paçenzja, ikkalmaw ftit! Daqshekk tfal li jbatu bil-©enn tal-mo˙˙! Meta sa jasal il-jum li fih il-©enituri kollha tad-dinja jda˙˙luha f’rashom li t-tfal li m’g˙andhomx ˙in g˙al-log˙ob ftit jistg˙u jkunu fer˙ana? Meta l-missirijiet u l-ommijiet kollha se jikkonvinçu ru˙hom li hu wisq a˙jar ikollhom ulied hienja milli famuΩi? Minn dak il-jum imbierek, iç-çkejknin tal-Iskola Primarja ma jiktbux iΩjed kif kiteb tifel ta’ tmien snin li g˙all- mistoqsija tal-g˙alliema: “X’tixtieq tag˙mel la tikber?”, wie©eb: “Meta nikber, ˙a nistrie˙!” (din vera!). 2. Nie˙du ˙sieb ˙ajjitna ta’ koppja Ma tridx wisq biex tammetti minnufih li l-fer˙ tal-ulied hu marbut ma’ dak tal-©enituri. Hu fatt mag˙ruf li meta l-missier u l-omm dejjem bil- geddum ma’ xulxin, l-ulied l-aktar li jag˙mlu dwejjaq. “Meta Ωew© iljunfanti ji©©ieldu, il-˙axix li jmur minn ta˙t”, jg˙id kliem il- g˙erf Afrikan. 3. Kull filg˙odu nqattg˙u l-kliem iebes KaΩ sempliçi: “Iwa ma taqbdekx pesta!”. “Imma x’tifel g˙andna!”. “Praspar biss taqla’!”. Kliem li jigref il-qalb ta’ wliedna, inikkitha, jivvelenaha kontra kul˙add u kontra kollox. Kliem li dlonk g˙andna nix˙tuh fil-landa tal-karti g˙at- tqattig˙. 4. Nibdlu n-nuççali G˙ax ma nibdewx mil-lum stess infittxu n-na˙a t-tajba li hemm mo˙bija fi wliedna? Wara laqg˙a ma’ xi ©enituri, il-Kardinal Carlo Maria Martini (1927-2012) niΩΩel hekk fid-djarju personali tieg˙u: “Xejn mhu iΩjed ta’ diqa minn meta tiltaqa’ ma’ ©enituri li l-˙in kollu jgergru u ma jinteb˙ux bl-opportunitajiet tal-g˙a©eb li g˙andhom ta˙t g˙ajnejhom!”. Dan ©a nafuh: Alla ma jo˙loq xejn g˙ar- rimi! Anki fl-aktar persuna m˙arbta hemm tal-inqas 5% tajjeb. Sew kien jg˙id il-kittieb profond FrançiΩ Albert Camus: “Fil-bniedem dejjem hemm iΩjed affarijiet x’tammira milli xi tmaqdar!”. 5. Naççettaw lil uliedna b’kollox Anki jekk mhux dejjem jikkorrispondu mal- ˙olm tag˙na. Speçjalment jekk adolexxenti, naççettaw ukoll xi ‘˙abta’ li jkollhom. Il-©enituri li jaççettaw lil binhom s˙i˙, jg˙inuh i˙ossu sew. Óidma mill-aktar prezzjuΩa: min fih innifsu ma jarax ˙abib, imut iddisprat! 6. Ng˙inuhom i˙ossuhom utli tal-inqas darbtejn kuljum Tnejn huma l-affarijiet çerti: min i˙ossu bla siwi, i˙oss li twieled g˙alxejn; it-tieni: min jista’ juri xi bravura tieg˙u biss isib ra©uni biex jg˙ix u jiggosta l-˙ajja. Fil-qosor: is-sens ta’ min i˙ossu bla siwi j©ib fix-xejn il-fer˙! Il-psikologi kollha huma tal-fehma li, fuq kollox it-tfal, g˙andhom ©enn biex jag˙mlu xi ˙a©a, biex jg˙inu, biex jitg˙allmu. SkuΩawni l-frankezza, imma a˙jar immorru dritt g˙all-qalba tal-problema: Ma ta˙sbux li wasal iΩ-Ωmien li nieqfu n©ag˙lu lil uliedna j˙ossuhom bla siwi ta’ xejn? Issa g˙andha sitt snin u l-larin©a taf tqaxxarha b’idejha. Issa g˙andu tmien snin u l-basket tal-iskola jaf jie˙u ˙siebu wa˙du. Issa g˙andu ˙mistax-il sena u kapaçi jsemma’ fehemtu fuq il-karozza li ˙a nibdlu. Biex in©ibu tifel fid-dinja u n©ag˙luh i˙ossu mhux kapaçi jg˙ix hi ˙a©a tassew kiefra: inkunu qed inça˙˙duh milli jduq l-avventura eççitanti tal-˙ajja. Inkunu fuq in-na˙a Ωbaljata tal-g˙ajta ferre˙ija “Nag˙mlu festa!”.