Hajja Salesjana - May June 2016

1 3 Óars Ωbaljat Tip ta’ ˙ars Ωbaljat hi l- ˙arsa pulizjeska li l-˙in kollu tikkontrolla t-tifel, ma t˙allihx liberu mqar g˙al mument wie˙ed, issus warajh il-©urnata kollha. Il- ˙arsa pulizjeska taf tag˙mel tifel dixxiplinat, imma mhux edukat; b˙all-˙arsa tal-pulizija li jikkontrolla l-ordni, imma b’daqshekk ma jiffurmax il-karattru tal-bnedmin. It-tieni tip ta’ ˙ars Ωbaljat hi l-˙arsa ta’ theddida . Hemm ©enituri li juΩaw il-˙arsa biex jag˙tu ordnijiet, içanfru, jikkritikaw: “˙ares f’g˙ajnejja!” , jg˙ajtu, huma u j˙arsu f’g˙ajnejn binhom jew binthom b’˙arsa mimlija qilla. Veru li xi drabi l-ulied trid tikkore©ihom, imma l-˙arsa ta’ theddidama jidhrilniex li hi l-a˙jarmod kif iççanfar. L-ulied g˙andhom jibqg˙u jiftakru lil missierhom u lil ommhom b’g˙ajnejn o˙ra, mhux b’dawk severi u nkurlati. Naqsam din mag˙kom: min qed jikteb g˙adu jiftakar b’fer˙ il-˙arsa profonda u ˙elwa ta’ ommu li kienet tinfed lil qalbu u thennih. It-tielet tip ta’ ˙arsa Ωbaljata hi l- ˙arsa indifferenti . Fost kollha, din, bla dubju, hi l-ag˙ar wa˙da. L-indifferenza hi l-bhima sewda ta’ kull tifel u tifla (u mhux biss): tkessa˙ ir-ru˙, tne˙˙i kull aptit li wie˙ed jg˙ix. Forsi mhuwiex minnu li l-˙ajja fiha gost biss jekk in˙ossuna milqug˙a fid-dinja affettiva ta’ xi ˙add? Jekk jog˙©obkom, mela, ejjewnaraw kif ne˙ilsu minn dan il-˙ars Ωbaljat u ng˙addu g˙al dak tajjeb, tipiku tal-˙niena, l-uniku wie˙ed pedago©ikament aççettabbli. Óars tajjeb L-ewwel tip ta’ ˙ars tajjeb hu l- ˙arsa ©eneruΩa li tilma˙ fl-iben dak li ˙add ma jkun ra. Il-kittieb FrançiΩ Francois Mauriac (1885-1970) kellu intuwizzjoni sabi˙a meta qal: “Li t˙obb lil xi ˙add ifisser tkun l-uniku wie˙ed li tilma˙ il-miraklu li g˙all-o˙rajn kollha hu inviΩibbli” . Fil-fatt, f’kull tifel u tifla hemm mo˙bi miraklu. Hemm ˙a©a wa˙da li a˙na mija fil-mija konvinti minnha: jekk nibdew nag˙tu kas u naraw dak li binna g˙andu, ma jifdlilniex Ωmien biex na˙sbu fuq x’ma g˙andux. EΩempju tipiku ta’ ˙arsa ©eneruΩa hu dak tat-tfal li t-tikka safra fit-tpin©ija tag˙hom jibdluha f’xemx. It-tieni tip ta’ ˙ars tajjeb hu dak li ma jillimitax ru˙u biss g˙al li jkollu g˙ajnejhmiftu˙a , imma jasal biex jara dak li hemm ©ewwa . Hemm nies li jaraw, imma l-˙arsa tag˙hom tieqaf ma’ barra. L-annimali j˙arsu, imma ma jarawx dak li hemm fil-qalb. Li tara hu spontanju. Li tg˙arrex f’dak li hemm fil-qalb hu reb˙a li trid tag˙mel int. Li tara persuna jista’ jfisser biss li tinnota l-preΩenza tag˙ha, imma meta t˙ares ©ewwa tkunqed tid˙ol f’dik il-persuna, tifhem kif qed t˙ossha, il-˙sus tal-qalb tag˙ha. Uliedna jinteb˙u jekk a˙niex sempliçement in˙arsu lejhom, jew a˙niex narawhom tassew; jinteb˙u a˙niex hemm g˙alihom jew g˙all-˙abiba li mag˙ha qed nitkellmu; i˙ossu jekk a˙niex hemm g˙alihom jew g˙all-libsa li qed ng˙addu. Hu minnu li l-ulied m’g˙andhomx jimmonopolizzaw l-attenzjoni kollha tag˙na fil- ©urnata (hekk ma nkunux nedukawhom: jekk inpo©©uhom dejjem fiç-çentru tal-attenzjoni nkunu qed intellg˙u despoti çkejknin), imma li, minn Ωmien g˙al Ωmien, nΩommu g˙alihom dak l-ispazju xieraq ta’ kunsiderazzjoni totali jfisser li nkunu nag˙tuhom dak li hu indispensabbli biex jistg˙u jkunu grati tal-˙ajja li g˙andhom! It-tielet tip ta’ ˙arsa tajba hi dik dejjem ©dida . Uliedna jikbru u jinbidlu: irridu ni©©eddu wkoll fil- mod kif in˙arsu lejhom. G˙aliex inwebbsu rasna biex naraw dejjem u biss il-pjanta çkejkna u mhux is-si©ra mill-isba˙ li tielg˙a? G˙aliex ma nadattawx ru˙na g˙all-fatt li qed jikbru? Xi darba jkollna nbiddlu n-nuççali u ninteb˙u li wliedna m’g˙adhomx iΩjed trabi, imma kibru fi tfal, adolexxenti, u allura g˙andna nsibu mod ©did kif nitkellmu u nimxu mag˙hom.